Surah Al-Kahfi adalah surah ke-18 dalam Al-Quran, mengandungi 110 ayat dan diturunkan di Makkah (Makkiyyah). Nama Al-Kahfi bermaksud gua, merujuk kepada kisah Ashabul Kahfi (Pemuda Gua) yang berlindung dalam gua daripada kekejaman pemerintah zalim.
Surah ini sangat istimewa kerana Rasulullah SAW menganjurkan umat Islam membacanya setiap hari Jumaat untuk mendapatkan cahaya (nur) dan perlindungan daripada fitnah Dajjal.
Fakta Ringkas:
- Nama Surah: Al-Kahfi (الكهف)
- Bilangan Ayat: 110
- Kategori: Makkiyyah
- Juzuk: 15 & 16
Maksud & Tema Utama Surah Al-Kahfi
Surah Al-Kahfi sarat dengan kisah penuh pengajaran yang menjadi panduan hidup. Ia mengandungi empat kisah utama yang berkait rapat dengan fitnah dunia.
Tema utama:
- Fitnah Agama – Kisah Pemuda Gua (Ashabul Kahfi).
- Fitnah Harta – Kisah Dua Pemilik Kebun.
- Fitnah Ilmu – Kisah Nabi Musa AS dengan Khidr.
- Fitnah Kekuasaan – Kisah Zulkarnain.
Selain itu, surah ini juga menekankan keesaan Allah, kebenaran wahyu, peringatan tentang hari kiamat, dan kepentingan beramal soleh.
Ringkasan Kandungan Surah Al-Kahfi
1. Kisah Pemuda Gua (Ashabul Kahfi) – Ayat 9–26
- Sekumpulan pemuda beriman melarikan diri daripada pemerintah zalim.
- Mereka tidur dalam gua selama 309 tahun.
- Kisah ini menunjukkan kekuasaan Allah menghidupkan kembali manusia setelah mati.
2. Kisah Dua Pemilik Kebun – Ayat 32–44
- Seorang lelaki sombong dengan kebunnya yang subur, manakala kawannya beriman kepada Allah.
- Kebun orang kafir dimusnahkan sebagai peringatan bahawa harta hanyalah sementara.
3. Kisah Nabi Musa AS & Khidr – Ayat 60–82
- Nabi Musa AS menuntut ilmu daripada seorang hamba Allah (Khidr).
- Khidr melakukan tiga perbuatan aneh (merosakkan perahu, membunuh seorang anak, membaiki dinding) yang akhirnya mempunyai hikmah besar.
- Kisah ini menekankan bahawa ilmu Allah jauh lebih luas daripada ilmu manusia.
4. Kisah Zulkarnain – Ayat 83–98
- Zulkarnain adalah raja adil yang menguasai timur dan barat.
- Beliau membina tembok untuk menahan Yakjuj dan Makjuj.
- Kisah ini menunjukkan kepentingan kepimpinan yang adil dan beriman.
5. Penutup Surah – Ayat 99–110
- Peringatan tentang hari kiamat.
- Amalan ikhlas kerana Allah lebih utama daripada kemegahan dunia.
Pengajaran Penting Surah Al-Kahfi
- Berpegang teguh kepada agama walau dalam tekanan.
- Harta dunia tidak kekal – syukur dan iman lebih bernilai.
- Ilmu Allah luas – manusia perlu tawadhu’ dan terus belajar.
- Kepimpinan adil membawa rahmat kepada manusia.
- Membaca Surah Al-Kahfi melindungi daripada fitnah Dajjal.
Kelebihan & Fadhilat Surah Al-Kahfi
- Perlindungan daripada Dajjal – Membaca 10 ayat pertama/terakhir. Rasulullah SAW bersabda: “Sesiapa yang membaca 10 ayat pertama Surah Al-Kahfi, dia akan dilindungi daripada Dajjal.” (HR Muslim)
- Cahaya pada hari Jumaat – Membaca Surah Al-Kahfi pada hari Jumaat akan diberi cahaya antara dua Jumaat.
(HR Al-Hakim & Al-Baihaqi) - Peringatan tentang fitnah dunia – harta, ilmu, kekuasaan, dan akidah.
Tafsir Ringkas Ayat Pilihan
| Ayat | Terjemahan | Tafsir Ringkas |
|---|---|---|
| 18:10 | “Wahai Tuhan kami, berikanlah rahmat kepada kami dari sisi-Mu dan berilah petunjuk lurus bagi kami dalam urusan kami.” | Doa pemuda gua yang beriman dan bertawakkal. |
| 18:28 | “Dan bersabarlah engkau bersama orang-orang yang menyeru Tuhannya…” | Arahan agar sentiasa bersama orang soleh. |
| 18:45 | “Perumpamaan kehidupan dunia seperti air yang Kami turunkan dari langit…” | Dunia bersifat sementara, akhirat lebih kekal. |
| 18:110 | “Sesiapa yang mengharap pertemuan dengan Tuhannya, maka hendaklah ia beramal soleh dan tidak menyekutukan Allah.” | Ikhlas dan tauhid sebagai asas amal. |
FAQ Surah Al-Kahfi
1. Mengapa dinamakan Surah Al-Kahfi?
Kerana ia mengisahkan pemuda gua (Ashabul Kahfi).
2. Surah ini Makkiyyah atau Madaniyyah?
Makkiyyah sepenuhnya.
3. Apakah kelebihan membaca Surah Al-Kahfi pada hari Jumaat?
Mendapat cahaya di antara dua Jumaat dan perlindungan daripada fitnah.
4. Ayat mana yang melindungi daripada Dajjal?
10 ayat pertama dan terakhir Surah Al-Kahfi.
Kesimpulan
Surah Al-Kahfi adalah surah yang sangat istimewa, bukan sekadar menceritakan kisah umat terdahulu tetapi mengandungi panduan menghadapi fitnah besar dunia. Ia mengingatkan manusia agar berpegang teguh kepada iman, tidak lalai dengan harta, merendah diri dengan ilmu, serta berlaku adil dalam kepimpinan. Membacanya setiap Jumaat bukan sahaja sunnah, tetapi juga bekalan rohani untuk melindungi diri daripada fitnah terbesar akhir zaman, iaitu Dajjal.
